Paarden Neurologisch Onderzoek
Om pijnvrij te onderzoeken of aansturingsproblemen worden veroorzaakt in het ruggenmerg
Mijn rol in dit verhaal
April 2024 heb ik mijn PhD gehaald aan de Universiteit van Gent met het neerzetten van een nieuwe diagnostische MMEP-test bij paarden. Met transcraniële elektrische stimulatie kunnen we objectief vaststellen of problemen in de coördinatie van het paard worden veroorzaakt door problemen in de zenuwenbanen van het ruggenmerg. Weten wat de oorzaak is, neemt twijfel weg en bepaalt of er nog kansen zijn voor het paard. Goede diagnoses zijn dus van levensbelang!
Hoe het begon
Mijn vader was humaan arts in het UMCG en ontwikkelde ooit dezelfde apparatuur… maar dan voor mensen. Samen met hem, en in nauwe samenwerking met de sportpaardenkliniek in Wolvega, hebben wij testopstellingen gemaakt en vijf jaar onderzoek gedaan. April 2024 ben ik gepromoveerd op deze techniek, en nu treffen we de laatste stappen om een gebruiksklaar apparaat op de markt te brengen voor specialisten en klinieken. Zeker is dat er wereldwijd enorm veel vraag is naar TES, omdat het pijnvrij is, relatief eenvoudig en veel zekerheid geeft. Zo werkt het:
Kleine naaldelektroden worden onderhuids op het paard aangebracht, op hoofd en benen
Elektrische pulsjes worden gegeven op het voorhoofd
In de benen wordt gemeten hoe snel en goed de signalen daar aankomen. Is er vertraging ten opzichte van het gemiddelde? Dan is er wat aan de hand
Is de zenuw goed? Dan kunnen we deze oorzaak uitsluiten en zoeken we verder
Meer weten over TES?
Lees mijn peer-reviewed publicaties
Mogelijkheden en kansen
Heb je een (jong) paard dat ongecontroleerd loopt? Valt hij om of zwaait hij met zijn benen? Overleg altijd met je dierenarts en sluit een gewone kreupelheid uit. Bel de specialist en vraag om aanvullend neurologisch onderzoek. Onze onderzoeksapparatuur wordt momenteel alleen toegepast in de Paardenkliniek Wolvega.
Zie je spierschokjes als de elektroden hun signaal geven?
Ja, een stimulatie zorgt ervoor dat de zenuwbanen de spieren aansturen en een kleine spiersamentrekking veroorzaken. Het paard wordt in een behandelbox gezet zodat hij mooi op één plaats blijft staan en we de draden veilig kunnen aansluiten. Hij gaat geen spontane aanval krijgen. Wel heeft hij steun aan de box als hij wordt gesedeerd.
Wat is het verschil met magnetische stimulatie?
Bij elektrische stimulatie (TES) worden signalen opgewekt direct in zenuwbanen onder de hersenschors en rechtstreeks naar het ruggenmerg doorgestuurd. Bij magnetische stimulatie (TMS) worden eerst zenuwcellen in de hersenschors geactiveerd voordat de signalen aan de zenuwbanen worden doorgegeven. De reactie van de spieren is later en bovendien afhankelijk van de hersenactiviteit. Dit maakt magnetisch stimulatie minder nauwkeurig. Daarnaast kunnen wij dankzij ons eigen apparaat de signalen van alle spieren in 1x per stimulatie meten, wat het nauwkeuriger maakt en zorgt dat er minder stimulaties per patiënt nodig zijn.
Wat is het verschil met magnetische stimulatie?
Bij elektrische stimulatie (TES) worden signalen opgewekt direct in zenuwbanen onder de hersenschors en rechtstreeks naar het ruggenmerg doorgestuurd. Bij magnetische stimulatie (TMS) worden eerst zenuwcellen in de hersenschors geactiveerd voordat de signalen aan de zenuwbanen worden doorgegeven. De reactie van de spieren is later en bovendien afhankelijk van de hersenactiviteit. Dit maakt magnetisch stimulatie minder nauwkeurig. Onze eigen ontwikkelde apparatuur meet alle spiergroepen die je wilt weten in 1x per stimulatie, waarvoor bij TMS meerdere metingen gedaan moeten worden. Ook dit maakt TES beter reproduceerbaar en nauwkeuriger en zorgt ervoor dat er minder stimulatie metingen nodig zijn per patiënt.
Wanneer vermoed je een verstoord zenuwsignaal?
Als het paard als een dronkeman met zijn benen zwaait of zelfs omvalt. Soms gebeurt dat een enkele keer. Maar we kennen ook gevallen waar paarden soms omvallen als ze een bocht om moeten. Als op dat moment een zenuw wordt afgekneld waardoor het dier geen controle meer heeft over zijn benen, is het een lijdensweg. Ook al staat zo’n paard altijd weer op en lijkt er dan even niks meer aan de hand. Het kan ook juist zo zijn dat er maar heel subtiel verschijnselen zijn waarbij je twijfelt of het paard misschien licht kreupel is of de aansturing naar de benen mogelijk storing heeft, daar kan deze techniek het onderscheid in maken.
Voor wie is dit interessant?
Voor alle specialisten in het neurologische onderzoek. De meeste bestaande diagnostiek is nu subjectief: je dénkt dat je wat ziet, maar je kunt het niet meten. Met de MMEP-test TES kan dat wel en zie je ook direct hoe ernstig de schade is. En voor paardeneigenaren natuurlijk. Met TES ben je af van speculaties en kun je objectief meten of een beperking in de signaaloverdacht in het ruggenmerg zit. Deze techniek geeft aan of de aansturende functie van het ruggenmerg verstoord is.
“In 2019 hebben is gebleken dat onze driejarige een röntgenafwijking in de hals had. Waarschijnlijk veroorzaakt door trauma. Na een jaar rust te hebben gehad zag hij er zo goed uit dat we hebben besloten een second opinion uit te laten voeren bij Dierenkliniek Wolvega. Bij dit röntgenonderzoek bleek dat de halswervel er prima uitzag, dit paard kan gewoon aan het werk werd er gezegd. Het leek ons echter niet verkeerd om nog te onderzoeken of de zenuwen ook op de juiste manier werken. Dat is op röntgen immers niet te zien. Uit de TES-resultaten bleek er inderdaad niets meer aan de hand. Wij zijn onwijs blij dat we dit paard een jaar rust hebben gegeven en nu dus weer een gezond paard hebben. De TES-meetmethode gaf ons de bevestiging dat we met dit paard op een vertrouwde manier aan de slag kunnen. Ondertussen is hij beleerd en pakt hij het werk super op. “
Tergracht 2a
9091 BG Wyns
