Voorkom problemen met hengsten / ruinentand

mrt 9, 2021

< terug Home » Artikelen » Voorkom problemen met hengsten / ruinentand

Bij een jong paard tot de leeftijd van vijf jaar is het erg onrustig in de mond. De melksnijtanden komen door tijdens de eerste acht levensmaanden en gaan wisselen vanaf 2,5 jaar leeftijd. Ook komen er nieuwe kiezen door vanaf het eerste tot derde levensjaar en gaan de kiezen die bij de geboorte aanwezig zijn wisselen tussen de 2,5 en 3,5 jaar leeftijd.

Ruinentand

De melkkiezen zien we als doppen uit de mond komen. Veel paarden ontwikkelen wolfskiezen voor hun eerste levensjaar. Dit zijn rudimentaire kiezen, vaak klein, net voor de eerste kiezen. Op de leeftijd van 4,5 jaar zullen de laatste snijtanden wisselen.

Rond de leeftijd van 4 tot 5 jaar komen bij de mannelijke dieren nog vier tanden door, die op het verder tandvrije deel tussen de snijtanden en (wolfs)kiezen door het tandvlees heen komen. Dit is in het geval van de hengst de hengstentand en bij een ruin noemen we het de ruinentand. In beide gevallen gaat het dus om dezelfde tand. Aangezien we in Nederland meer ruinen dan hengsten zien, zal deze tand in de rest van dit artikel als ruinentand aangegeven worden.

Tandsteen

Ruinentanden zijn van oorsprong ‘gevechtstanden’, die hij gebruikte om van zich af te bijten tijdens een gevecht. De twee ruinentanden in de onderkaak staan meer naar voren geplaatst dan die van de bovenkaak, wat duidelijk te zien is op de foto van de paardenschedel.
De ruinentand onder en boven maken geen contact met elkaar.Dat is waarschijnlijk ook de reden waarom we regelmatig tandsteen aan deze tanden zien . Doordat er geen contact is, zal dit eventueel aanwezige tandsteen niet afslijten. Dit tandsteen is vooral rondom de mannelijke tanden in de onderkaak te vinden.

Pulpaholte

De ruinentand is een lange puntige tand met een hele lange kroon en een kortere wortel. Een groot deel van deze kroon zit in de tandkas en is aan de buitenkant dus niet zichtbaar. Wij kunnen vaak een ruime centimeter van de tand boven het slijmvlies zien uitsteken. Er is wel variatie in hoeveel er boven het slijmvlies uitsteekt.

Deze tand bevat, net zoals alle tanden en kiezen bij het paard, een pulpaholte. Een pulpaholte is een holte waarin de bloedvoorziening van de tand zit, maar onder andere ook zenuwweefsel dat maakt dat een tand ook gevoel heeft. Dit is te vergelijken met de mens. Een menselijke tand heeft ook een pulpaholte. Wanneer de tand gezond is, zal je er geen last van hebben. Maar bij een infectie zal deze wel heel gevoelig zijn.

Bit

Een ruinentand geeft geen problemen met het bit in de mond. Bij het in en uit doen van het bit moet er wel om deze tanden gedacht worden, dat het bit hier geen tik tegenaan geeft, wat wel gevoelig zal zijn voor het paard. Soms zijn deze tanden wel wat scherp.

In het verleden werden ze wel kort afgeknipt of heel kort gevijld. Gelukkig gebeurt dat hedendaags bij correcte gebitsverzorging niet meer. Wanneer je dit zou doen, open je de pulpaholte, waardoor je het ‘levende deel’ van de tand open legt. Dit is zeer gevoelig en de kans is groot dat deze tand geïnfecteerd raakt en pijnlijk wordt. Wanneer een hengsten-/ruinentand wat scherpe zijkanten heeft, dan kan dit wel afgerond worden. Hierbij zal de pulpaholte niet geopend worden.

Verwijderen of vullen?

Een gezonde ruinentand zal niet verwijderd worden. Gelukkig hoeft dit ook niet, want het verwijderen is een lastige ingreep. Het gaat om een lange tand die met een kromming in de tandkas zit. Wanneer de tand niet meer gezond is en problemen geeft, zal deze wel door een dierenarts verwijderd moeten worden.

Soms breekt er een stuk van deze ruinentand af. Dit kan bijvoorbeeld door een voerbak waar hij per ongeluk raar tegenaan stoot met de tand, door het vastpakken van een touw en dit plots hard aan te trekken, een klap van een ander paard, etc. Wanneer dit meteen opgemerkt wordt en de pulpaholte geopend is, kan het de moeite waard zijn om deze pulpaholte te laten vullen om zo de tand te behouden.

Merrietand

Bij merries kan net zo’n soort tand voorkomen. Wanneer deze aanwezig is, zal hij meestal wel beduidend kleiner zijn dan de ruinentand en blijft vaak als klein bobbeltje onder het slijmvlies voelbaar. Soms zien we wel kleine merrietanden boven het slijmvlies uitsteken en een heel enkele keer hebben ze het formaat van de mannelijke tand.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in De Hoefslag, https://www.dehoefslag.nl/?s=ruinentand . Bekijk het originele artikel voor meer foto’s.

Vind je dit een waardevol artikel, deel dit dan met anderen!

Gratis leidraad Paard & voeding?

Denk je dat het rantsoen van jouw paard eigenlijk best goed is samengesteld? Met deze leidraad controleer je snel en eenvoudig of je nog dingen over het hoofd ziet…

*Vermeld in de onderwerpregel in de e-mail: ‘Gratis leidraad voeding’. Ik stuur je zsm de PDF en stuur je daarna ook een aantal keer per jaar nieuwe artikelen en tips.

Gebruik gerust Whatsapp:

(06) 41 31 35 82

Stuur een e-mail

 

Geopend:

Ma – vrij: 8:00 – 18:00 uur

Tergracht 2a
9091 BG Wyns